Xoja Fazlulloh Abullaysiy – Samarqand akobiridindur. Faqih Abullays avlodidandur. Fiqhda ani Abu Hanifayi Soniy derlar erdi va arabiyatda Ibn Hojib kaffasida tutarlar erdi.
Ushbu matnda ajratib ko`rsatilgan arxaik so`zning hozirgi muqobili qaysi qatorda berilgan?

Bog`langan qo`shma gap berilgan javobni toping?

Sodda ravish qatnashgan gapni belgilang.

Qaysi gapda ajratib ko’rsatilgan so’z ko’chma ma’noda qo'llanmagan?

Izohlovchi aniqlovchi qatnashgan gapni  aniqlang.

Qaysi gapdagi ajratib ko‘rsatilgan so‘z uslubiy jihatdan noto‘g‘ri qo‘llangan?

Qaysi gapda qatnashgan yemoq so‘zi ko‘chma ma’noda qo‘llangan?

Qaysi javobda so`z va ibora ma`nodoshligi berilgan?

Qaysi javobda o‘zaro zid ma’noli so‘zlar juftligi berilgan?

Qaysi qatorda adabiy tilga oid so‘z berilgan?

To‘g‘ri burchakli parallelepipedning eni, bo‘yi va balandligi mos ravishda 8 dm, 9 dm va 10 dm ga teng bo‘lsa, to‘g‘ri burchakli parallelepiped asosining yuzini (dm2) toping

20 metr uzunlikdagi mato 2:3 nisbatda bo‘lingan. Kichik matoning uzunligini (m) toping.

2 ta 8 raqami va 1 ta 3 raqamidan nechta turli 3 xonali son tuzish mumkin?

Har kuni ovqat tayyorlashga 0,5 litrdan yog‘ ishlatilsa, 3 litr yog‘ necha kunga yetadi?

Hisoblang: 100-99+98-97+...+4-3+2

1018 ta qo‘zg‘almas yulduzning o‘rni va holatini aniqlab, ularning astronomik jadvalini tuzgan olimni aniqlang.

50 % i 35 % idan 105 ga katta bo`lgan sonni toping.

Har bir o‘quvchiga 8 tadan darslik kitobi berilsa, 64 ta o‘quvchiga jami nechta darslik kitobi beriladi?

Uzunligi 1 km bo‘lgan yo‘l chizig‘ini yo‘lsoz qayta rang berib ta’mirlamoqda. Birinchi kuni bu yo‘l chizig‘ining 235 metrini, ikkinchi kuni esa 0,31 kilometrini ta’mirladi. Ta’mirlanishi kerak bo‘lgan necha metr yo‘l chizig‘i qolgan?

628 ni qanday songa bo’lganda to’liqsiz bo’linma 19 va qoldiq 1 bo’ladi.

1991-yil 29-dekabrda muqobillik asosida o‘tkazilgan Prezidentlik saylovida Islom Karimov nomzodi qaysi partiyadan qo‘yilgan?

Miloddan avvalgi VII asrda Marg’iyona va So’g’diyona hududlari quyidagi qaysi davlatning siyosiy va madaniy ta’siri ostida bo’lgan?

Ko`zaliqir qaysi qadimgi davlatning shahri hisoblanadi?

Qachon Tojikiston ASSR o’rniga Tojikiston SSR tashkil topdi va u O’zbekiston SSR tarkibidan chiqdi?

XVI asrning ikkkinchi yarmida Muhammad Islom, keyinchalik uning o‘g‘li Abubakr Sa’d qayerda shayxulislom lavozimida faoliyat ko‘rsatganini belgilang.

Quyidagi  keltirilgan  qaysi  davlatlar satrapliklarga bo'lib boshqarilgan?

1990-yilning martida O‘zbekistonning yangi Konstitutsiyasini tayyorlash g‘oyasini ilgari surgan siyosiy arbobni aniqlang.

Yunon - makedonlar tomonidan Maroqanda shahri  qachon  egallangan?

Bahrombek o`z yigitlari bilan qachongacha qizil armiyaga qarshi kurashgan?

Quyida keltirilgan qaysi qadimgi dunyo davlati hozirgi Farg`ona vodiysi hududiga to’g’ri keladi?

1) avtotrof oziqlanish; 2) geterotrof oziqlanish; 3) hujayrasi yadroga ega; 4) hujayrasi xitin qobiqli; 5) xlorofill molekulasiga ega; 6) ko`p hujayrali organizm

Qon tomirlari devorining ichki qavatida yog‘ va tuz moddalarining to‘planishi natijasida tomirlar qattiqlashib, mo‘rtlashib va torayib qolishi yurak – qon tomir kasalliklarining qaysi turiga kiradi?

1) Aabb x Aabb; 2) AaBb x aabb; 3) aaBb x aaBb; 4) Aabb x AaBb; 5) Aabb x aaBb

720 glukozaning ma`lum bir qismi chala qolgan qismi esa to`liq parchalandi natijada esa 134 molekula H2O hosil bo`ldi. To`liq parchalangan glukozaning miqdorini aniqlang.

1) ildam kaltakesak; 2) karam kapalagi; 3) planariya; 4) ko‘l baqasi; 5) chuchuk suv gidrasi; 6) baqachanoq; 7) yashil qurbaqa; 8) chittak

To‘g‘ri fikrni aniqlang.

Abu Nasr Farobiy fikrlarini aniqlang.
a) inson organizmi yaxlit sistema; b) inson hayvonot dunyosidan ajralib chiqqan; c) yer yuzasida doimo o`zgarishlar sodir bo`ladi; d) tirik mavjudotlar orasida yashash uchun kurash boradi; e) tabiiy va sun’iy tanlashni e’tirof etgan; f) kasalliklar oziqlanish tartibiga bog`liq; j) yer yuzining o`zgarishi o`simlik va hayvonlarning o`zgarishiga olib keladi; k) odamlarning rangi va qiyofasi faqat irsiyatga bog`liq emas.

Geterotrof organizmlarni aniqlang.

1. tarkibi monosaxaridlardan iborat;
2. polipeptid bog‘i orqali birikadi;
3. ayrisimon bez tomonidan ishlab chiqariladi

Quyidagi qaysi organizmlarda hujayra qobig‘ida maxsus teshikchalar bo‘lib, qo‘shni  hujayralarning endoplazmatik to‘rlari bilan tutashgan bo‘ladi?

1) drozofila pashshasi ko'zining qizil rang va tanasining  qora  bo'lishi;

2)  drozofila pashshasi tanasining kulrang rangi va qanotining uzunligi;

3)xoldor to’tilar patining  yashil, sariq, havorangda bo’lishi;

4) xushbo'y  hidli no‘xat donining qizil rangi va silliq shakli

Arpa o‘simligida xlorofill pigmentini sintezlashda ikkita ferment qatnashadi. Ularning bo‘lmasligi pigment sintezining buzilishiga olib boradi. Har bir fermentning sintezi har xil autosomalarda joylashgan dominant (A va B) genlar bilan ifodalanadi. Birinchi ferment sinteziga javobgar genning bo‘lmasligi o‘simliklarning oq rangda, ikkinchi ferment sinteziga javobgar genning bo‘lmasligi o‘simliklarning sariq rangda bo‘lishiga olib keladi. Ushbu genlarning birgalikda bo‘lmasligi o‘simlikning oq rangini, birgalikda bo‘lishi yashil rangini ta’minlaydi. Agar digeterozigotali arpalar o‘zaro chatishtirilsa, avlodda olingan duragaylarning necha foizi faqat yashil rangli bo‘ladi?

a) yorug‘lik; b) topografik;
1) odamlarda gipoksiya belgilarining paydo bo‘lishi;
2) terida melanin pigmentining sintezlanmasligi;
3) bir hujayrali o‘simliklarda fototaksisning sodir bo‘lishi;
4) ko‘pchilik cho‘lda yashaydigan hayvonlarning tunda faol bo‘lishi;
5) tog‘larda yashovchi odamlar qonida eritrotsitlarning ko‘p bo‘lishi;
6) hasharotlarda nafas teshiklarining klapanlar bilan bekilishi

1) albinizm; 2) daltonizm; 3) X trisomiya; 4) Klaynfelter sindromi; 5) 5 xromosoma o`ng elkasining deletsiyasi; 6) fenilketonuriya;

Bug'doyning har bir gul qipig'i ustida nima bilan o'ralgan bo'ladi?

Qirqquloqlar va ochiq urug‘li o‘simliklarning o‘xshash jihatlarini aniqlang.

Lolasimonlarga mansub, mevasi bir nechta mevabarglardan tashkil topgan o‘simliklarni aniqlang.

Avtotrof usulda oziqlanuvchi prokariot (a) va eukariot (b) organizmlarni aniqlang.
1) nitrifikator bakteriya; 2) ossillatoriya; 3) baobab; 4) nostok; 5) temir bakteriya; 6) qoraqat; 7) jigar qurti; 8) xongul.

Yomg‘ir chuvalchangi va nereida uchun umumiy hisoblangan jihatlarni ajrating.

1) tanasi bo‘g‘imlarga bo‘lingan; 2) yashash joyi; 3)har bir bo‘g‘imida muskulli o‘simtalarning mavjudligi; 4) halqumosti va halqumusti nerv tuguni; 5) kiprikli lichinkalarning mavjudligi; 6) yopiq qon aylanish doirasiga ega bo‘lishi

Meyozda sodir bo‘ladigan jarayonlarning ketma-ketligi to‘g‘ri berilgan javobni aniqlang. 1) gomologik xromosomalarning ekvator tekisligida joylashuvi; 2) krossingover; 3) xromatidalarning bir-biridan ajralib qutblarga tarqalishi; 4) to‘rtta gaploid hujayraning hosil bo’lishi; 5) gomologik xromosomalarning qutblarga tarqalishi

1) ko‘payish davrida reduplikatsiya sodir bo‘ladi; 2) 4 ta gaploid to'plamga ega hujayra hosil bo‘ladi; 3) hujayralarning 50% i jinsiy Y  xromosomaga ega; 4) o‘sish davrida hujayralarda translyatsiya kuzatilmaydi; 5) hujayralarning barchasi jinsiy X xromosomaga ega bo‘ladi; 6) ko‘payish davrida diploid to‘plamga ega hujayralar hosil   bo’ladi

a) gemoglobin b) kollagen c) mioglobin d) insulin
1) polipeptid zanjirining spiral shakli bilan belgilanadi;
2) oqsil molekulasida aminokislotalarning navbat bilan joylashish tartibida belgilanadi;
3) spiral shakldagi polipeptid globula shaklini hosil qilish bilan   belgilanadi.
4) bir nechta globula shaklidagi  polipeptid molekulalarini birikishi bilan belgilanadi.

Tovuqlarda pat rangining irsiylanishi ikki juft noallel genlar yordamida ifodalanadi. Bunda asosiy gen fenotipda qora rang yuzaga chiqaradi, uning retsessiv allelli esa oq rangni vujudga keltiradi.  Ikkinchi juft noallel dominant gen ingibitor holatda asosiy gen faoliyatiga to`sqinlik qilib oq rangni yuzaga keltiradi, retsessiv allelli esa ta’sir qilmaydi. Mana shu ma’lumotlarga asoslangan holatda quyida fikrlar orasidan to`g`rilarini aniqlang. 1) qora rangli tovuqlar chatishtirilganda oq patli tovuqlar ham tug`uladi; 2) oq patli tovuqlarning barchasi dominant ingibitor genga ega; 3) oq patli tovuqlarning genotipik sinflari orasidan 3 tasida tahliliy chatishtirishda ajralish kuzatilmaydi; 4) qora rangli tovuqlar 3 xil genotipik sinfga ega bo`ladi;

Organizmda filtratsiya, sekretsiya va so‘rilish jarayonlarining hujayraviy mexanizmi va ular boshqarilishini ochib bergan olim.

Nitella to‘grisidagi noto‘g‘ri fikrni aniqlang.

Qaysi kasallikni qo‘zg‘atuvchi viruslar faqat jigar hujayralarida ko‘paya oladi?

Har qanday dezoksiriboza saqlovchi polinukleotid zanjiridagi nukleotidlar sonini to’gri ifodalovchi formulani aniqlang.

Kurtaklanish yo`li bilan ko`payadigan ko`p hujayra organizmlarni aniqlang.

Qorni yetti  bo`g`imdan  tashkil topgan organizmlarni aniqlang.

Eshik sharaqlab ochilib, ostonada qilich  yalang’ochlangan ikki sipoh ko’rindi.  (O. Yoqubov)
Ushbu gapda ishtirok etgan arxaik so`zning bugungi muqobilini toping.

"O‘tkan kunlar" romanida Kumushbibi "Men ham yolg‘iz qolg‘an kezlarimda bu kitobdan boshimni ololmas edim" deya kimning asarlarini nazarda tutadi?

Qaysi qatorda parchadagi fonetik hodisa asosida yozilgan so’zlar haqida berilgan fikr to’g’ri emas?
Men orom borligin unutib qo’ydim, bag’rimga chaqinlar tegdi daf’atan, sendan-da ulug’roq narsa yo’qligin sochim oqarganda angladim, Vatan! Buncha kech angladim, nega buncha kech.

Abdulla Qahhor qalamiga mansub “O‘g‘ri” hikoyasida amin tomonidan Qobil boboga “Yo‘qolmasdan ilgari bormidi?”, “Yaxshi ho‘kizmidi уо yomon ho'kizmidi?”, “Yaxshi ho‘kiz birov yetaklasa keta beradimi?”, “O‘zi qaytib kelmasmikin!..” degan savollar beriladi.
Hikoyaning umumiy mazmuni va voqealar rivojidan kelib chiqib, ushbu holat to‘g‘ri tahlil qilingan javobni aniqlang.

Dadam "tayyor" hosilni sirli tog'oralarga solib, oftobda eritib mumlarini ajratardilar. Ushbu gapda alohida ajratib ko'rsatilgan so'zning sinonimi qaysi gapda qatnashmagan?

Hayo insonni odob bilan so’zlatadigan, tavoze bilan muomala qildiradigan go’zal fazilatdir, u go’yo insonga zeb beradigan noyob durdir.
Ushbu gap haqida berilgan to’g’ri hukmni toping.

Qaysi javobdagi gapda qo'shtirnoq ichida ko'rsatilgan so'zlar ko’p ma'noli so'zlar juftligi hisoblanadi?

Qaytar dunyo bir kuni, albatta, qaytadi, o`sha paytda aytgan gaplaringdan yuzlaring oqaradi, men esa bir chetda tomosha qilaman. Ushbu gapda nechta yasama so`z qatnashgan?

Shunday inson haqida xabar keltirdimki, uning har bir ishi va har bir so’zi bebaho gavhardir. Ushbu gapdagi gap bo’laklariga oid to’g’ri ma’lumotni aniqlang?

Takibida uchta ergash gap mavjud bo‘lgan bir necha ergash gapli qo‘shma gap berilgan qatorni toping?

Qaysi so'roq gap tarkibidagi barcha yasama so'zlarning yasalish asosi yasama sifatdan iborat?

Qaysi javobda ilmiy uslub namunasi berilgan?

Qaysi javobda qo‘shma gap tarkibidagi sodda gaplarni bog‘lash uchun xizrnat qilgan sof bog‘lovchi qatnashgan?

Psixolog sizga istalgan janrdagi, ma’nodagi kitoblarni tavsiya qilishi mumkin. Detektiv va sarguzasht kitoblar real vaziyatdan chalg’ishga yordam bersa, ilmiy-fantastik adabiyot esa aktivlik va tasavvurni quvvatlantiradi. Ushbu gapda noo’rin qo’llangan so’zlar nechta?

Qaysi gapda -lar ko`plik qo`shimchasi taxmin, gumon ma`nosini bildirib kelgan?

Ezopning “Kiyik bilan tokzor” hamda “Ustiga tuz ortilgan eshak” masallarining xulosalarini toping.

Berilgan so`zlardan qaysilarida chiziqcha notog`ri qo`llangan? 1) abri-bahor; 2) abri-navbahor; 3) abri-nayson; 4) adabiy-madaniy; 5) adabiy-ma`rifiy;6)adabiy-nazariy.

Qaysi so’zlar qo’shib yoziladi?
1)bira// to’la; 2)bir// yo’la; 3)bir// nav; 4)bir// pas; 5)bir//yoqlama; 6)bir// zumda; 7)bir// muncha; 8)bir// varakay; 9)bir// qadar; 10)bir// oz;

Ikkinchi jahon urushi qurbonlari haqida uzluksiz kelayotgan shum xabarlar dahshatini ifoda etgan “Qora xat” to`rtligi muallifini aniqlang.

“Dunyodagi har bir mavjudot, ayniqsa, inson, avvalo, o‘zini, o‘zligini tanimaguncha, kimning avlodi ekani,  asosiy vazifasi nimadan iborat ekanini anglamagunga  qadar hayotda o‘z o‘rnini hech qachon topa olmaydi”, degan fikr qaysi asarda ilgari surilgan?

Qaysi gapda mantiqiy xato mavjud?

Qaysi gapda sodda gaplarni bog’lab kelgan ayiruv bog’lovchisi qatnashgan?

Qaysi gapda uch o’rinda yasama ravish ishtirok etgan?

Quyidagi qaysi so‘z tushum va chiqish kelishigini olgan so‘zlar bilan bog‘lana oladi?

Qaysi gapda ega vazifasidagi so’zda paronim bilan bog’liq xatolik mavjud?

Qaysi javobda ham fonetik o`zgarish, ham imloviy xatolik yuz bergan?

Qaysi javobda imloviy xatolik kuzatilmaydi?

Majhul nisbatdagi fe’l qatnashgan gapni aniqlang.

Qaysi gapdagi qo'shtirnoq ichida ko`rsatilgan so`z uslubiy jihatdan noto`g`ri qo`llangan?

Abdulla Qahhorning bir xil janrdagi asarlarini aniqlang.